കോവിഡ് മഹാമാരികാലത്താണ് ഇന്ത്യയിലെ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് ഇടപാടുകൾ സ്ഥിരമായ പരിവർത്തനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചത്. തൊണ്ണൂറുകൾ മുതൽ ബാങ്കിംഗ് വ്യവസായത്തിന്റെ ഉദാരവൽക്കരണവും മാഗ്നറ്റിക് ഇങ്ക് ക്യാരക്ടർ റെക്കഗ്നിഷൻ (എം.ഐ.സി.ആർ.) പോലുള്ള പുതിയ സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെ വരവും ഓട്ടോമേറ്റഡ് ടെല്ലർ മെഷീൻ (എ.ടി.എം.) വിപ്ലവവും നമ്മൾ കണ്ടതാണ്.
അതിനുശേഷം 2010-ൽ വിവിധ പേയ്മെന്റുകൾ കാർഡുകൾ, വാലറ്റുകൾ, റീചാർജ് വൗച്ചറുകൾ എന്നിവയിലൂടെയും സേവനദാതാക്കൾ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യമെല്ലാം ആളുകൾ അവ ഉപയോഗിക്കാൻ മടി കാണിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും ഇപ്പോൾ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റുകളിൽ ഇന്ത്യ വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണ്.
2019 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് മാർക്കറ്റ് മൂല്യം 1,638.49 ലക്ഷം കോടിരൂപയായിരുന്നു. 2024 സാമ്പത്തിക വർഷം ഇത് 4,323.63 ലക്ഷം കോടിരൂപയായി വർധിക്കുമെന്നാണ് കണക്കുകൂട്ടപ്പെടുന്നത്.
സാങ്കേതിക രംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ ബാങ്കിങ് വ്യവസായത്തെ നന്നായി പിന്തുണയ്ക്കുന്നുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ 10 വർഷത്തിനുള്ളിൽ, ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് വ്യവസായത്തിലെ നിരവധി സവിശേഷവും അത്യാധുനികവുമായ സാമ്പത്തിക ഉൽപ്പന്ന കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ രാജ്യം കണ്ടു. മൊബൈലുകളും ഡാറ്റയും ഉപയോഗിച്ച് വളർന്നുവന്ന ഒരു യുവജനനിരയുടെ വരവ് ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റുകളിൽ സാങ്കേതിക മുന്നേറ്റങ്ങൾ വേഗത്തിൽ സ്വീകരിക്കാൻ പ്രാപ്തമാക്കി.
സർവേയുടെ കണക്കനുസരിച്ച്, യുകെ, ചൈന, ജപ്പാൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെ 25 മറ്റ് രാജ്യങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഇന്ത്യയ്ക്ക് കൂടുതൽ വികസിത ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് ഇക്കോസിസ്റ്റം ഉണ്ടെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
ഡിമോണിറ്റൈസേഷൻ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് പരിസ്ഥിതി വ്യവസ്ഥകളെ മുന്നോട്ട് നയിച്ചപ്പോൾ, ഡിജിറ്റൽ ഇന്ത്യ, ജൻ ധൻ യോജന, 50 കോടിയിലധികം വിറ്റുവരവുള്ള ബിസിനസുകൾക്കായി ഇലക്ട്രോണിക് പെയ്മെന്റുകൾ നിർബന്ധമാക്കുക, മറ്റ് നിരവധി പ്രോത്സാഹന, ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികൾ എന്നിവ ഈ ഫലത്തിൽ നേരിട്ട് സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
യുണൈറ്റഡ് പേയ്മെന്റ് ഇന്റർഫേസ് (യുപിഐ), പണത്തിനായുള്ള ഭാരത് ഇന്റർഫേസ് (ബിഎച്ഐ എം), റുപേ കാർഡുകൾ, ഫാസ്റ്റ്ടാഗ് , വാലറ്റുകളുടെ പരസ്പര ധാരണയോടെയുള്ള ആമുഖം, ക്യാഷ് റീസൈക്ലറുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി ഇൻഡന്റിഫിക്കേഷൻ (ആർഎഫ്ഐഡി) അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഇന്ധന ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ പോലുള്ള ഫിൻടെക് സ്ഥാപനങ്ങളുടെ പുതുമകൾ, വ്യാപാരികൾക്കുള്ള ദ്രുത പ്രതികരണ (ക്യുആർ) കോഡിലും എടിഎമ്മുകളിൽ ക്യുആർ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പണം പിൻവലിക്കലിലും ഡിജിറ്റൽ ഇന്ത്യ വളരെ പ്രതീക്ഷ നൽകുന്ന ഒരു ഭാവിയാണ് മുന്നിലെത്തിക്കുന്നത്.
കോവിഡ് മഹാമാരികാലത്തെ സാമൂഹിക അകലമാണ്ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് ഇത്രയേറെ സ്വീകാര്യമാകാൻ കാരണമായത്. പേടിഎം തുടങ്ങിവെച്ച കാര്യങ്ങൾക്ക് അപ്പുറം ചെന്ന് ഗൂഗിൾ പേ നേരിട്ടുള്ള ബാങ്കിങ് ഇടപാടുകൾ തുറന്നു കൊടുത്തു.